Cây dứa dại
1. Giới thiệu cây dứa dại:
- Xuất xứ: việt nam
- Tên thường gọi: dứa gai, dứa gỗ
- Tên khoa học: Pandanus tectorius Sol
- Mô tả: Cây mọc hoang và được trồng làm bờ rào ở nhiều nơi.
Cây nhỏ, phân nhánh ở ngọn, cao 2-4m, với rất nhiều rễ phụ trong không khí thòng xuống đất.
Lá ở ngọn các nhánh, hình dải, dài 1-2m, trên gân chính và 2 bên mép có gai nhọn. Bông mo đực ở ngọn cây, thõng xuống, với những mo màu trắng, rời nhau.
Hoa rất thơm, bông mo cái đơn độc, gồm rất nhiều lá noãn. Cụm quả tạo thành một khối hình trứng dài 16-22cm, có cuống màu da cam, gồm những quả hạch có góc, xẻ thành nhiều ô. Ra hoa quả vào mùa hè.
Hạt phấn hoa và lá bắc rất thơm, khi chưng cất, người ta thu được nước thơm và hương liệu. Các phần ngoài của hoa (lá bắc) chứa tinh dầu mà 70% là methyl ether của b-phenylethyl alcohol. Hoa nở chứa 0,1-0,3% tinh dầu chứa benzyl benzoate, benzyl salicylate, benzyl acetate, benzyl alcohol, geraniol, linalool, linalyl acetate, bromostyren, guaiaco,l phenylethyl alcohol và aldehyd.
Dứa dại thường phân bố trên các bãi ẩm có cát, trong các rú bụi ven biển, dọc bờ ngòi nước mặn; rừng ngập mặn, cũng phân bố trong đất liền, ở vĩ độ thấp, dọc theo các sông.
2. Công dụng cây dứa daị:
- Chữa đau đầu mất ngủ: rễ dứa dại 20-30g, sao thơm, sắc lấy nước, uống ngày 2 lần
- Chữa tiểu buốt, đái ít
- Chữa sỏi thận, tiết niệu: rễ dứa dại 12-20g, hạt quả chuối hột 10-12g, rễ cỏ tranh 10-12g, bông mã đề 8-10g, kim tiền thảo 15-20g, rễ cây lau 10-12g, củ cỏ ống 10-12g. Sắc lấy nước uống 2-3 lần trong ngày vào trước bữa ăn, mỗi lần khoảng 100-150ml
- Chữa viêm thận phù thũng: rễ dứa dại 30-60g, thịt lợn nạc 150-200g, nấu thành canh ăn ngày 1 lần, 1 tuần ăn 3 - 4 lần. Kết hợp hằng ngày dùng rau dừa nước khô 30-60g, rau má 12-16g, bông mã đề 10-12g, bồ công anh 12-16g, sắc nước uống vào trước bữa ăn ngày 2 lần, mỗi lần 150ml
- Trị viêm gan, xơ gan cổ trướng: rễ dại hoặc quả dứa dại 20-30g, lá quao nước 20-30g, lá cây ô rô 12-20g, sắc lấy nước uống ngày 2 lần
- Chữa chứng viêm tinh hoàn: lấy hạt quả dứa dại 30-60g, lá tử tô 30g, lá quất hồng bì 30g, nấu kĩ lấy nước để ấm rửa hang ngày
- Ăn uống kém sau sinh: rễ dứa dại 15-20g, vỏ cây chòi mòi 7 miếng cỡ 4*6cm, sắc nước uống ngày 2 lần trước bữa ăn, mỗi lần khoảng 100ml
- Chữa cảm nắng, say nắng: dùng quả dứa dại 10-15g, sắc nước uống
- Rễ có vị ngọt, có công dụng làm ra mồ hôi, giải nhiệt, chữa các chứng bệnh như cảm mạo, sốt dịch, viêm gan, viêm thận, viêm đường tiết niệu, phù thũng, đau mắt đỏ, thương tổn do chấn thương
3. Cách sử dụng cây dứa dại:
Ngày dùng 6-16g dưới dạng thuốc sắc có thể chữa chứng đái rắc, lòi dom, lợi tiểu, chữa mất ngủ.