BỒ CÔNG ANH

Bồ công anh

1.     Giới thiệu

-      Tên khoa học: Lactuca indica L

-      Tên thường gọi: Bồ công anh, rau bồ cóc, diếp hoang, diếp dại, mũi mác, rau lưỡi cày.

-      Mô tả: Là loại cây nhỏ, thường cao 0,6-1 m, đôi khi cao tới 3 m, thân mọc thẳng, nhẵn, không cành hoặc rất ít cành. Lá cây có nhiều hình dạng: lá phía dưới dài 30 cm, rộng 5-6 cm, gần như không có cuống, chia thành nhiều thùy hay răng cưa to, thô; lá trên ngắn hơn, không chia thùy, mép có răng cưa thưa. Nếu ta bấm vào lá và thân đều thấy tiết ra nhũ dịch màu trắng đục như sữa, vị hơi đắng. Hoa màu vàng, có loại màu tím, cả hai loại đều dùng làm thuốc được. Bồ công anh là loại cây rất dễ trồng bằng hạt, mùa trồng vào tháng 3-4 hoặc 9-10, cũng có thể trồng bằng mẩu gốc, sau 4 tháng là có thể thu hoạch được. Thường thì nhân dân ta hái lá bồ công anh tươi hay phơi hoặc sấy khô để dùng dần về tắm cho bé tại nhà rất tốt giúp bé chữa các mụn nhọt của bé , không cần chế biến gì đặc biệt.

2.     Công dụng lá bồ công anh:

Theo y học cổ truyền, Lá bồ công anh tươi có vị đắng ngọt, tính lạnh, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu thũng. Có thể chữa các bệnh mụn nhọt, lở loét, viêm dạ dày – tá tràng, viêm gan, đau vú,  lá bồ công anh chữa tắc tia sữa của các bà mẹ rất hiệu quả và các chứng viêm nhiễm khác.
Theo nghiên cứu, lá bồ công anh chứa nhiều khoáng chất vi lượng như sodium, canxi, magne và đặc biệt là sắt. Trong lá và thân cây bồ công anh còn chứa các viatamin tốt cho mắt và da như vitamin A, hỗ trợ xương như vitamin B6, B1.

Các bài thuốc có dung bồ công anh

-      Chữa sưng vú, tắc tia sữa: 20 – 40g lá tươi, rửa sạch, thêm ít muối, giã nát, vắt lấy nước uống, bã đắp lên chỗ vú sưng đau, ngày 1 – 2 lần. Hoặc Bồ công anh 120g, Sài đất 80g, lá Quýt hôi 40g, nước 60ml sắc còn 200ml, chia 2 lần uống sáng và tối.

-      Mắt đau sưng đỏ: Bồ công anh 40 g, dành dành 12 g. Sắc uống ngày một thang.

-      Viêm tuyến vú, tắc tia sữa: Bồ công anh 30-50 g tươi, giã nát vắt lấy nước cốt uống, bã đắp lên vú.

-      Mụn nhọt: Bồ công anh 40 g, bèo cái 50 g, sài đất 20 g. Sắc uống ngày một thang.

-      Viêm họng: Bồ công anh 40 g, kim ngân hoa 20 g, cam thảo nam 10 g. Sắc uống ngày một thang.

-      Viêm loét dạ dày, tá tràng: Bồ công anh 40 g, lá khôi, nghệ vàng 20 g, mai mực 10 g, cam thảo 5 g. Sắc uống ngày một thang.

-      Viêm phổi, phế quản: Bồ công anh 40 g, vỏ rễ dâu 20 g, hạt tía tô 10 g, kim ngân hoa 20 g, cam thảo nam 10 g. Sắc uống ngày một thang.

-      Chữa bệnh thoái hóa cột sống từ bài thuốc có thành phần quen thuộc là hương nhu tía.

3.     Cách sử dụng bồ công anh

Liều dùng hàng ngày khoảng 20-40 g lá tươi hoặc 10-15 g lá khô (hay cành và lá khô). Ta có thể dùng riêng hoặc phối hợp với các vị thuốc khác; thường dùng dưới dạng thuốc sắc có thêm đường cho dễ uống. Nếu dùng giã nát đắp ngoài thì không kể liều lượng.